29 Eylül 2015 Salı

aynanayım qozunden

Bir sevgi ifadesidir, bize özgüdür, elleri öpülesi büyüklerimizin küçüklük zamanlarımızda bize söyledikleri ve anlamını belki de hiç düşünmediğimiz ve muhtemelen "gözünü sevdiğim" anlamında kullanılmaktadır.

Küçük erkek çocuklarının akayım diye sevilmesini de sayabiliriz sanırım.

daha da çok şey yazacaktım ama "umuda yolculuk" adı altında, sadece insanca yaşamak için evinden yurdundan uzakta bir teknede yaşam savaşını kaybeden ve "insanım" diyen herkesin ömrü boyunca unutmayacağı bir kareyle "ölümsüzleşen" küçük Suriyeli çocuk var aklımda. aynanayım qozünden, bizi affet küçük dostum.

katnamak & katnaşmak

uzatmadan yazacam, sıkı fıkı olup çok sık görüşmek için kullanılan güzide sözcüğümüzdür. ve fekat, (dünyanın her yerinde olduğu gibi)  bu "katnama" hali genellikle zamana, çevreye, statüye ya da çıkar ilişkilerine kurban gider ve " çok muhabbet tez ayrılık getirir" şeklindeki yazılı olmayan beşeri ilişkiler yasasının ilgili maddesi devreye girer. sonrası da, daha önce bu blogun konuğu olmuş olan "şalaşnı cıkmak" aşamasına gelinir genellikle.

birbiriyle çok iyi anlaşan "çiftler" için kanka, kanki,badi anlamında kullanılan "bek dost" gibi bir tanım hatırlıyorum. "aret",  çok daha eskilerin kullandığı "ahiret arkadaşlığı/kardeşliği" anlamındaki  bir deyim.

netice itibariyle arkadaş olmak, arkadaş kalmak güzeldir. sağlam temellerle kurulmuş bir arkadaşlık aradan yıllar geçse de, yollar ayrılsa da kaybolmuyor. zamansız bir şekilde kaybettiğimiz dostum, arkadaşım Murat Pektaş'ın anısına...










Bek aman bek sav bolmak & yaman aruv

"Kadiysin aruvsun mu" açılışına geleneksel olarak verilen "aruvman" cevabının daha bir zenginleştirilmiş halidir. Sağlık ve sıhhatin yerinde olduğu, "yaman kıyipli"* zamanları ifade etmesi açısından çok değerli bir tanımlamadır.

Kelime kelime çevireyim dedim, beceremedim. kullanılan "aman" kelimesi ne anlamda kullanılıyor bilemedim. ama anladınız siz onu.

"yaman aruv" ise kişinin kendi durumunu anlattığı gibi bir başkasını, bir nesneyi ya da olayı anlatmada da kullanılmaktadır. "Yaman" kelimesi vurguyu artıran, çok, pek, süper gibi anlamlarda, pekiştirme için kullanılmaktadır. zıttı ise tabii ki yaman osal dır.

* kıyip = keyif

törge geşmek

bildiğiniz "baş köşe"dir. aslında "baş köşe" diye bir deyim de yoktur, genellikle eve gelen konukların odanın en prestijli yerinde oturması için kullanılan güzel bir deyimimizdir.

duruma göre televizyonun tam karşısındaki baba koltuğu (şaka şaka, bizim oralarda yoktur öyle şeyler), püfür püfür esen pencerenin yanı ya da yeni kabartılmış misafir minderi "tör" dür.

yazılı olmayan adabı muaşeret kuralları gereği en hürmet edilen kişinin oturduğu yerdir tör.


egeşmek

Tasvip edilmeyen bir olay, bir söz, bir bakış sonrasında somurtmak ve dış dünya ile "disconnect" olmanın Tatarcada karşılık bulmuşudur. yeni jenerayon jargonunda "trip atmak" tam olarak ta bu deyimimizin karşılığı olmaktadır.

duruma göre darılıp gitmeyi, sinirden mosmor kesilmeyi, karşısındakini imha etmenin haince planlarının yapıldığı sadist ruh halini yaşamayı içeren geniş bir kullanım yelpazesine sahiptir.

sonuç itibariyle, neresinden bakarsanız bakın ruh halinin "karanlık tarafa" geçmesini ifade eder ki mimkin olduğunca uzak durulması gereken bir davranış biçimidir.